In de psychiatrie wordt gewerkt met signaleringsplannen, ook wel een crisispreventie-actieplan genoemd. (Bijna) alle psychiatrische cliënten hebben zo'n signaleringsplan. Dit is een soort 'gebruiksaanwijzing' van de patiënt zelf. In het signaleringsplan staat hoe cliënten zich in bepaalde fases gedragen.

Er zijn drie verschillende fases:

Normale (groene) fase
Hier staat beschreven hoe de cliënt in zijn/haar normale doen is, zoals hoe zijn/haar normale stemming is, of ze dingen ondernemen, hoe de zelfzorg is en of ze reageren op telefoon en social media e.d.

Vroege (oranje) fase
Hierin kan de cliënt minder dingen doen dan in de normale (groene) fase.

Ernstige (rode) fase
Dit kan betekenen dat een cliënt zich in de rode fase afzondert, niets meer doet, niet meer reageert op bepaalde dingen, zoals de telefoon of deurbel en/of suïcidale gedachten heeft. 

Tevens staat er in een signaleringsplan hoe een ander kan merken in welke fase de cliënt op dat moment zit. Ook staat erin wat men kan doen om de cliënt in de normale fase te houden en hoe iemand hem/haar uit de oranje of rode fase kan halen.

Signaleringsplan inzetten bij het opleiden van een hulphond

Als hulphondeninstructeur kunnen wij aan de hand van het signaleringsplan te weten komen wat we de honden kunnen leren. Het gaat vaak om hele kleine signalen, die laten zien dat de spanning bij de cliënt oploopt. Indien een cliënt geen signaleringsplan heeft, ga je aan de slag met wat de cliënt, hun naasten en de behandelaar aangeven.

Het signaleringsplan bevat in de meeste gevallen dus belangrijke informatie voor de opleiding van een hulphond.  Voorbeeld: Wanneer een cliënt last van paniekaanvallen heeft, kun je de hond leren een uitgang te vinden in bijvoorbeeld een winkelcentrum om zo de rust op te zoeken. Of als een cliënt last heeft van nachtmerries, dan kun je de hond leren om de cliënt uit de nachtmerrie te halen, door hem/haar wakker te maken. Krabt een cliënt zichzelf open, dan kun je de hond leren bepaald gedrag in te zetten om het krabben te stoppen en/of te voorkomen.

Door goed te weten welke signalen een cliënt laat zien, voordat een paniekaanval of nachtmerrie begint, kunnen we de hond gaan leren om deze signalen te signaleren en hem vervolgens leren hierop te gaan reageren met gewenst (aangeleerd) gedrag. Op deze manier kan hij de eigenaar uit een nare situatie halen, vaak al voor een aanval begint. Het is echt fantastisch wat je honden kunt leren! Dit zijn maar een paar voorbeelden, maar er zijn er zo veel, dat ik - als ik ze allemaal op zou noemen - voorlopig nog niet uitgeschreven ben ;-)


Vind je het leuk om deze blog te volgen? Volg me dan op Facebook.